ภารกิจ  แต่งเพลงจากวรรณกรรมท้องถิ่น

เรื่อง ท้าวยี่บาเจือง

เนื้อเพลง ชีวิตเพื่อฆ่า  หัวใจเพื่อเธอ (บาเจือง)

ทำนอง   พระรามอกหัก

จะกล่าวถึงท้าวยี่บาเจือง   ตำนานลือเลื่องนักรบผู้เกรียงไกร

ผู้พิชิตศัตรูมากมาย   ขาดแต่เรื่องหัวใจที่ยังไม่ชำนาญ

ตามตำนานกล่าวขานกันมา   ปางก่อนนั้นหนานามท่านว่าท้าวยี่

พระยาแถนชื่นชมยินดี  ให้ตัวข้านี้ลงมาจุติเมืองคน

เกิดชาตินี้ได้นามว่าบาเจือง  ผู้ครองเมืองนาคองผู้ยิ่งใหญ่

ยังไม่มีมเหสีครองใจ  จึงยกพลไปขอนางง้อมเมืองเชียงเคือ

*โชคชะตาเล่นกล  พี่ต้องทนจากน้องไปไกล  

เมืองเงินยางถูกพวกแกวล้อมไว้    พี่ต้องรีบไปช่วยพวกเขานะเธอ

**บอกเจ้าไว้เลย น้องยาเอ่ยทั้งน้ำตา ก่อนที่พี่จะจากลา ให้รีบกลับมาไวไว

ออกรบครั้งนี้ให้พี่จงพ้นภยันตราย  น้องสะอื้นไห้พร้อมคำร่ำลา

ยกทัพไปรบกับท้าวกว่า ชีวิตนี้ข้าไม่เคยกลัวความตาย 

กษัตริย์เมืองแกว เจืองจะเอาดาบฟันคอขาดหาย    ข้าศึกจนใจแพ้พ่ายทุกทิศทาง

***พี่แสนดีใจ รีบกลับไปหาน้องแก้วตา  กลับไปเชยเจ้ากัลยา  

แม่ง้อมของข้าห่วงหาสุดดวงใจ     (ซ้ำ  *,**,***)

โอ้ว่าที่รักของข้า   คิดถึงสุดหัวใจ

โอ้ว่าแม่ภรรยา      ข้ารักเจ้ากว่าใคร

วรรณกรรมท้องถิ่น เรื่องท้าวยี่บาเจือง

ภารกิจพิเศษ

                  

                                                บทที่๑                                                

สรุปการวิเคราะห์วรรรณกรรม 

เรื่องท้าวยี่บาเจือง

ในดินแดนชมพูทวีป มีเมืองใหญ่ชื่อเมืองนาคอง เจ้าผู้ครองนครพระนามว่าพระยาจอม  เป็นเมืองที่อุดมสมบูรณ์ไม่มีสิ่งใดขาดตกบกพร่องและประชาราษฎรมีความสุขเหมือนอยู่บนทิพยวิมาน แต่พระยาจอมยังขาดอยู่สิ่งหนึ่งนั่นก็คือพระโอรสไว้สืบสันตติวงศ์  จึงได้จัดพิธีบวงสรวงผีประจำเมือง คือ ย่าง่าม ให้จัดเอาขาควายสดๆไว้ในสำรับ ย่าง่ามได้แปลงตัวเป็นคนมากินเครื่องบวงสรวง พระยาจอมจึงขอให้ย่าง่ามนำขาควายอีกข้าง ขึ้นไปถวายพระยาแถน แล้วขอบุตรมาเกิดในครรภ์พระมเหสี ย่าง่ามจึงนำไปถวายตามความประสงค์   พระยาแถนชื่นชมยินดีมากจึงประทานให้ตามความประสงค์  พระยาแถนจึงนำขาควายมาเสี่ยงสัตย์อธิษฐานว่า กุมารองค์ใดมีบุญมากจะได้เกิดในเมืองมนุษย์ เมื่อเห็นขาควายนี้ขอให้ฉีกกินได้ตามใจ เมื่อท้าวยี่มาเห็นขาควายก็นึกใคร่อยากจะกิน จึงสั่งให้อำมาตย์ปรุงเนื้อมาถวาย  พระยาแถนจึงได้บอกให้ท้าวยี่ทราบและยินดีไปเกิดที่เมืองมนุษย์

เมื่อท้าวยี่มาเกิดที่เมืองมนุษย์จึงได้นามว่า ท้าวเจือง เมื่อพระยาจอมสวรรคตท้าวเจืองได้เสวยราชย์แทนพระราชบิดา และได้ขอนางง้อมมาเป็นพระมเหสี   ต่อมาเมืองเงินยางได้ถูกกองทัพของพวกแกวล้อมเมือง ท้าวเจืองจึงได้ไปช่วยรบกับท้าวกว่าจนได้รับชนะและได้นางอั้วค่าบุตรสาวของเจ้าเมืองเงินยางมาเป็นมเหสี พระมเหสีของท้าวกว่าทราบว่าสามีของตนตายแล้วจึงอยากแก้แค้นแทนสามี จึงยกทัพไปรบกับพระยาเจือง และมเหสีท้าวกว่าถูกดาบฟันสิ้นใจตาย ณ ที่นั้น พระยาเจืองได้จัดพิธีศพให้อย่างสมเกียรติและได้นางอู่แก้วเป็นมเหสี ต่อมานางง้อมให้กำเนิดบุตรชายคนหนึ่ง ตั้งชื่อว่า ท้าวฮุ่ง  ทางฝ่ายหูนบังและคำบ่าหลานชายของท้าวกว่าได้รู้ข่าวจึงไปกราบทูลพระยาฟ้าฮ่วนให้ช่วยรบ พระยาเจืองได้ไปรบกับพระยาฟ้าฮ่วนได้รับชัยชนะและได้นางคำหยาดเป็นมเหสี พระยาฟ้าฮ่วนจึงได้ปรึกษากับเสนา ไปทูลเชิญพระยาแถนลงมาช่วยรบกับพระยาเจือง พระยาเจืองรบกับแถนและได้ตายบนคอช้าง เมื่อเป็นวิญญาณจึงได้กลับเมืองเชียงเคือและนำพาวิญญานภรรยาทั้งสี่พร้อมวิญญานพลทหารขึ้นไปรบกับแถนอยู่บนสวรรค์ ทำให้เมืองสวรรค์วุ่นวายพระอินทร์จึงได้มาเชิญพระยาเจืองไปเป็นพระยายมที่เมืองจาตุมพร้อมภรรยาทั้งสี่ ส่วนท้าวฮุ่งได้เสวยราชย์แทนบิดา ก็มีอำนาจไปทั่วแผ่กระจายไปทั่วทุกทิศ

ที่มาและความสำคัญ

    วรรณกรรมเรื่องท้าวยี่บาเจือง ถือเป็นวรรณกรรมประเภทตำนานประวัติศาสตร์ ซึ่งได้บันทึกขนบธรรมเนียมประเพณี แนวความคิด ค่านิยม ความเชื่อ ปรัชญาชีวิตของชนชาวอีสาน มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์และวรรณคดีเป็นอย่างมาก ผู้แต่ง ระยะเวลาที่แต่ง  หรือความเกี่ยวพันธ์ของชนชาติต่างๆที่ปรากฏยังหาข้อยุติไม่ได้

-ต้นฉบับ

ปริวรรตครั้งนี้ได้ต้นฉบับมาจาก วัดโพธิ์ศรี อำเภอท่าลี่  จังหวัดเลย

-ผู้ปริวรรต

                นายดนุพล ไชยสินธุ์ , นายทองสุข  จารุเมธีชน 

-ปีที่พิมพ์

ปริวรรตครั้งแรกและพิมพ์เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๒๓   ครั้งที่สอง เมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๔ 

                                       

                                        บทที่ ๒

                               วิเคราะห์เนื้อเรื่อง

๑.ชื่อเรื่อง

นิทานเรื่องท้าวยี่บาเจือง ตั้งชื่อมาจากตัวละครหลักที่ชื่อว่าท้าวเจือง ซึ่งก่อนที่ท้าวเจืองจะมาเกิดเป็นมนุษย์นั้นมีชื่อเดิมว่าท้าวยี่

๒.แก่นเรื่อง

ความกล้าหาญ 

๓.โครงเรื่อง

       การเปิดเรื่อง

   กล่าวถึงดินแดนชมพูทวีปที่มีเมืองใหญ่ที่ชื่อนาคอง ที่มีความอุดมสมบูรณ์และประชาราษฎรมีความสงบสุข

        การดำเนินเรื่อง

-พระยาจอมซึ่งปกครองเมืองนาคองต้องการมีพระโอรสจึงได้บวงสรวงย่าง่ามให้ไปขอบุตรจากพระยาแถน

-พระยาแถนจึงยินดีประทานบุตร และให้ท้าวยี่ลงไปเกิดเป็นโอรสของพระยาจอมธรรม ท้าวยี่มาเกิดที่เมืองมนุษย์ พระยาจอมได้ตั้งชื่อว่าท้าวเจือง

ปม

-ท้าวเจืองอายุได้เจ็ดขวบ พระยาจอมก็ประชวรด้วยโรคชราจึงมอบบ้านเมืองให้ท้าวเจืองปกครอง และขอนางง้อมมาเป็นภรรยา

-ท้าวเจืองยกพลทหารไปช่วยเมืองเงินยางรบกับท้าวกว่า ได้รับชัยชนะเจ้าเมืองจึงยกลูกสาวคือนางอั้วค่าให้

-ต่อมานางกว่าซึ่งเป็นภรรยาท้าวกว่า จึงยกพลทหารไปรบกับพระยาเจืองแต่นางกว่าถูกดาบฟันตกจากหลังช้างสิ้นใจตาย ท้าวเจืองจึงจักพิธีศพให้นางกว่าอย่างสมเกียรติ ซึ่งต่อมานางง้อมได้มีบุตรชื่อท้าวฮุ่ง

-พระยาเจืองรบกับพระยาฟ้าฮ่วน และได้นางคำหยาดเป็นภรรยา ซึ่งเป็นลูกของพระยาฟ้าฮ่วน

ปมสูงสุด

-พระยาเจืองรบกับพระยาแถนทำให้พระยาเจืองสิ้นพระชนม์วิญญานพระยาเจืองไปรบกับพระยาถนบนสวรรค์ทำให้เกิดความวุ่นวายจนต้อง

คลายปม

พระอินทร์ลงมาห้ามและได้เชิญให้พระยาเจืองไปเป็นพระยายมที่เมืองจาตุมพร้อมภรรยาทั้งสี่

        ปิดเรื่อง

จบด้วยการเล่าถึงท้าวฮุ่งซึ่งเป็นลูกพระยาเจืองได้ครองราชย์เมืองเชียงเคือและยกพลเข้าไปครองเมืองฟ้าฮ่วน มีอำนาจแผ่กระจายไปทั่วแผ่นดิน

๔.ตัวละคร

        -ตัวละครหลัก

ท้าวยี่,ท้าวเจือง : ชาติก่อนเป็นโอรสของพระยาแถนซึ่งมีนามว่าท้าวยี่ เมื่อเกิดเมืองมนุษย์เป็นโอรสของพระยาจอมธรรมกษัตริย์ผู้ปกครองเมืองนาคองได้นามว่าท้าวเจือง เป็นผู้ที่มีบุญวาสนามาก บุคลิกเป็นคนกล้าหาญสามารถปราบศัตรูได้ทุกทิศทาง เป็นพ่อของท้าวฮุ่ง

นางง้อม: ชาติก่อนเป็นนางฟ้าผู้มีรูปงาม ได้ลงมาเกิดเมืองมนุษย์พร้อมท้าวยี่ ชาติมนุษย์เป็นลูกสาวของนางเม็งมเหสีเมืองเชียงเคือ เป็นพระมเหสีคนแรกของพระยาเจืองและเป็นแม่ของท้าวฮุ่ง

นางอั้วค่า:ชาติก่อนเป็นนางฟ้าผู้มีรูปงาม ได้ลงมาเกิดเมืองมนุษย์พร้อมท้าวยี่ ชาติมนุษย์เป็นลูกสาวของขุนขิณเจ้าผู้ครองเมืองเงินหยาง เป็นพระมเหสีคนที่สองของพระเจือง

นางอู่แก้ว:ชาติก่อนเป็นนางฟ้าผู้มีรูปงาม ได้ลงมาเกิดเมืองมนุษย์พร้อมท้าวยี่ ชาติมนุษย์เป็นลูกสาวเสนาอำมาตย์เมืองพะกัน เป็นพระมเหสีคนที่สามของพระยาเจือง

นางคำหยาด:ชาติก่อนเป็นนางฟ้าผู้มีรูปงาม ได้ลงมาเกิดเมืองมนุษย์พร้อมท้าวยี่ ชาติมนุษย์เป็นลูกสาวของพระยาฟ้าฮ่วน เป็นพระมเหสีคนที่สี่ของพระยาเจือง

ท้าวฮุ่ง: โอรสของพระยาเจืองและพระมเหสีง้อม เป็นผู้มีรูปงามเป็นที่สนใจคลั่งไคล้ของสาวๆทั่วเมือง และยังเป็นผู้ที่มีความกล้าหาญไม่แพ้พระบิดา ครองเมืองเชียงเคือ มีอำนาจแผ่กระจายทั่วทุกทิศ

      -ตัวละครรอง

พระยาจอมธรรม: กษัตริย์ผู้ปกครองเมืองนาคอง เป็นพ่อของพระยาเจือง

พระยาแถน:กษัตริย์ผู้ครองเมืองแถน เป็นพระบิดาของท้าวยี่ก่อนที่จะได้ไปเกิดที่เมืองมนุษย์

ย่าง่าม: ผีประจำเมืองนาคอง

พระอินทร์: ผู้ปกครองเมืองสวรรค์ เป็นผู้ยุติความวุ่นวายของพระยาเจืองกับแถน

ท้าวกว่า: กษัตริย์เมืองแกว

มเหสีท้าวกว่า: พระมเหสีของท้าวกว่ากษัตริย์เมืองแกว ไม่ระบุชื่อ

พระยาฟ้าฮ่วน:พ่อของนางคำหยาดพระมเหสีของพระยาเจือง ผู้ที่ให้ความช่วยเหลือแก่หูนบังและคำบ่า

หูนบัง: หลานชายของท้าวกว่ากษัตริย์เมืองแกว

คำบ่า:หลานชายของท้าวกว่ากษัตริย์เมืองแกว

อ้ายคว่าง:ชาติก่อนเป็นเทว ได้ลงมาเกิดเมืองมนุษย์พร้อมพระยาเจือง ชาติมนุษย์เป็นทหารเอกของพระยาเจือง ผู้ครองเมืองพะกันหลังจากรบชนะกับพระมเหสีของท้าวกว่า

๕.ภาษา

วรรณกรรมท้าวยี่บาเจืองแต่งโดยใช้ภาษาลาวกับภาษาไทยลื้อ 

๖.ฉาก

     -ฉากหลัก

๑.เมืองนาคอง พระยาจอมธรรมเป็นผู้ครองเมือง เป็นเมืองเกิดของพระยาเจืองและได้ครองเมืองต่อจากพ่อ

๒.เมืองเชียงเคือ เป็นเมืองที่พระยาเจืองไปขอนางง้อมมาเป็นมเหสีและท้าวฮุ่งลูกพระยาเจืองเป็นผู้ครองเมืองในเวลาต่อมา

     -ฉากรอง

๑.เมืองเงินยาง ขุนขิณเป็นผู้ครองเมืองและพระยาเจืองไปช่วยเหลือในการสู้รบกับพวกแกว

๒.เมืองพะกัน ท้าวกว่าเป็นผู้ครองเมือง พระยาเจืองรบกับชนะ พวกเสนาอำมาตย์ทูลเชิญให้ไปครองเมือง แต่ได้มอบให้อ้ายคว่างครองเมืองแทน

๓.เมืองพระยาแถน  ย่าง่ามได้ขึ้นไปขอลูกกับพระยาแถนให้พระยาจอมธรรม

๔.สวรรค์  วิญญาณพระยาเจืองกับพลทหารไปรบกับแถนบนสวรรค์

บทที่๓

ความโดนเด่น

ด้านเนื้อหา

       วรรณกรรมเรื่องท้าวยี่บาเจืองถือเป็นวรรณกรรมที่ได้สอดแทรก ขนบธรรมเนียมประเพณี ค่านิยม ความเชื่อ และปรัชญาชีวิตของชาวอีสาน

ด้านตัวละคร 
         วรรณกรรมท้าวยี่บางเจืองตัวละครเป็นตัวกำหนดให้เรื่องดำเนินไปต่อได้ และกล่าวถึงความกล้าหาญ การมีน้ำใจช่วยเหลือเมืองอื่นในการสู้รบกับศัตรู

ด้านการใช้ภาษา
        ในการแต่งวรรณกรรมท้าวยี่บาเจืองจะใช้ภาษาลาวและภาษาไทยลื้อ โดยแต่งเป็นคำกลอนโบราณที่ดึงดูดความสนใจ  ภาษาสละสลวย

บทที่ ๔

การนำไปประยุกต์ใช้

 ๑.มีการนำเอาชื่อของพระยาเจืองไปตั้งชื่อป็นค่ายทหาร ชื่อค่ายขุนเจืองธรรมิกราช ต.ท่าวังทอง อ.เมืองพะเยา จ.พะเยา

๒.ได้มีการสร้างอนุสาวรีย์ของพระยาเจืองในค่ายทหารบก  อ.เมืองพะเยา จ.พะเยา

    

                                        

                                        อินโฟกราฟฟิค(Infogeaphic)

ปริศนาคำทาย

ภารกิจที่ 3/1

ปริศนาคำทาย 9 ประเภท

 ชุมชน บ้านหนองไผ่ ต.ผึ่งแดด อ.เมือง จ.มุกดาหาร

โดยมีโครงสร้างปริศนาคำทาย ดังนี้

1.อารัมบท/ส่วนถาม

2.ลักษณะเด่น

3.พรรณาลักษณะ

4.จุดบอด/จุดสะดุดใจ

5.สรุป

6.เฉลย

 1.อวัยวะคน

1                 4                              6

แม่นหยัง ตากบ่แห้งจักเทื่อ เฉลยลิ้น

           2                       3                     1                    6

จอกหลอกคือฮังนก  ฝนตกบ่ฮั่ว    แม่นหยัง   เฉลยรักแร้

1                      2             3                4             6

แม่นหยัง  ไก่แม่ขาว  จับราว  ลาบซาบ  เฉลยฟัน

1                     2                    4                  6

แม่นหยัง  ใก้บ่ใก้       เห็นพอพุ่มพู้   เฉลยจมูก

2              3                             5                 1               6

โตคือเฮา เขาบ่มี หัวหนักสิบแสน  แม่นหยัง    เฉลยหัวล้าน

2.พืช

 4                            1                             6

สี่บาทพาดฮั่ว  แม่นหยัง   เฉลยผักตำลึง

 2                           3             4                  6

ไก่ผู้แดง  นอนตะแคง ปลายไม้    เฉลยปีกล้วย

               2                              3                      4                          1                 6

แต่น้อยใส่เสื้อเขียว  เป็นสาวใส่เสื้อขาว  ใหญ่มาใส่เสื้อแดง  แม่นหยัง  เฉลยพริก      

2                    3              1                              6

ต้นท่อเข็ม ใบเต็มน้ำ  แม่นหยัง    เฉลยผักแว่น

   1                          2                              4              6

แม่นหยัง เซือกเส้นเดียว จูงควยเหมิดหมู่   เฉลยผักบุ้ง

·      

3.สัตว์

1                    2            3                      5              6

แม่นหยัง  สองขา  ย่างมา   หลังคามุงจาก  เฉลยไก่

2                     3          4          5                     1              6

บักน้อยๆ  แก่ผ้า  แพแดง  ลอดขอน  แม่นหยัง   เฉลยกิ้งก่า     

1                       2              3              4             5                 6

แม่นหยัง  ไม้อันน้อย  คนเป็นฮ้อย  ขึ้นโหย่ม บ่หัก   เฉลยรังผึ้ง    

     2            3                       1                    6

งัวอีแดง ออกลูกด่อน  แม่นหยัง   เฉลยมดแดง   

2                 3               5                    1                6

สองขา  บังแดด  แปดขาย่างดิน  แม่นหยัง   เฉลยปู 

4.สิ่งของ เครื่องมือเครื่องใช้

      2                      3                   4              5                   1              6

ไม่คันหลาว ซัดเข่าป่าอ้อย คนสามฮ้อย หากะบ่เห็น แม่นหยัง  เฉลยเข็ม

2              4              5                 1                      6

ไก่อีก้า กินหญ่า อ้อมโพน แม่นหยัง   เฉลยกรรไกร

2              3                  4                   1              6

สี่ตีน   เกาะฝา   อ้าปากกินคน  แม่นหยัง   เฉลยมุ้ง

     2           3          4           5                1                6

 อ้อล่อ  ท่อลำพุ  แตกปุ๋ ท่อไฮนา  แม่นหยัง  เฉลยแห

2                              3              5              1                  6

เฒ่าสามเฒ่า    นั่งเฝ้า     คิงไฟ    แม่นหยัง   เฉลยก้อนเส้า

5.ดินฟ้าอากาศ ธรรมชาติ

2                              3                    1               6

สุกกะบ่หอม  งอมกะบ่หลั่น  แม่นหยัง  เฉลยดาว

   5                           1              6

น้ำบ่ฮู้ตก  แม่นหยัง  เฉลยน้ำค้าง

   2                          3              4               5              1              6

นั่งใกล้กัน บ่จาบ่ปาก  ถามกะยาก    ทั้งปากบ่ตีง  แม่นหยัง  เฉลยเงา

    2                        4             1                         6

สุกเต็มดิน  เก็บกินบ่ได้  แม่นหยัง  เฉลยแสงแดด

    2                        3                4                  1                   6                             

สูงท่อภูเขียว  กินผู้เดียว  เหมิดเมือง  แม่นหยัง  เฉลยกบกินเดือน

6.อาหารการกิน

2                              5                    1                      6

หุบท่อจาน บานท่อกระด้ง แม่นหยัง    เฉลยข้าวเกรียบ

2                              3                     4                    6

อิหยังคว่ำอัน หงานอัน  ดันกันหน่าเละ   เฉลยขนมครก

2                3              4                              5              1              6

หีบน้อยๆ ใส่ผ้าเหลือง คนเหมิดเมือง ไขบ่ออก แม่นหยัง  เฉลยไข่

1                     2           3                    4              5                              6             

แม่นหยัง  หน้าดำ  แข่วขาว  คือนิโกร ตะโก้กะบ่แม่น  เฉลยขนมเปียกปูน

1                    2            3         4                          6                

แม่นหยัง แก้ผ้า  ลงขี้โคน โตนลงน้ำ เฉลยกล้วยแขก

7.กิจกรรม การละเล่น

2                              3                    1                              6

แก่งไปแก่งมา คนเต้นข้าม เจ้าว่าแม่นหยัง  เฉลยกระโดดยาง

1                        2              3              5                              6

แม่นอิหยัง  ไปเมืองพุ่น เมืองพี่  นั่งเก้าอี้โต๋เดี๋ยว เฉลยลิเก

1                      2                              4                    6

แม่นหยัง  มาจากเมืองจีน ยกตีนให้คนเบิ่ง   เฉลยงิ้ว

2                              3                    1              6

อุ้มแล้วไห้  ปลงไว้แล้วเซา  แม่นหยัง    เฉลยคนเป่าแคน

2                              3                      4                   5              1            6             

มีแม่เป็นสัตว์ มีลูกต่อท้าย  กินเทิ่งหาง กินเทิ่งหัวกะบ่ตาย  แม่นหยัง เฉลยงูกินหาง

8.ความเชื่อ ประเพณี

2              4                     1                              6

เข้าแปด ออกสิบเอ็ด  แม่นหยัง      เฉลยเข้าพรรษา  ออกพรรษา

     2              3                              4                        1                              6

คนสามบ้าน กินน้ำส่างเดียว บ่เหยียบฮอยกัน     แม่นหยัง   เฉลยพระพุทธ  พระ ธรรม  พระสงฆ์

2                      3           4              5              1              6

ไปบ่กลับ หลับบ่ตื่น   ฟื้นบ่มี  หนีบ่พ้น  แม่นหยัง  เฉลยตาย

2                         3                       1              6

เฮ็ดบ่ได้ใช้  คนใช้บ่ได้เฮ็ด   แม่นหยัง   เฉลยโลงศพ

 2                       3                        4              5              1                              6

หัวเป็นหนาม ถามบ่ปาก บ่เคี้ยวหมาก ปากก็แดง แม่นหยัง  เฉลยพระพุทธรูป

9.ความสัมพันธ์ทางสังคม

2              3              4               1              6

สี่ขา สองหาง คนย่างนำก้น แม่นหยัง    เฉลยคนไถ่นา

                2                              5               1              6

ฟังซื่อเป็นตาย่าน เห็นกันบัดแม่นคน  แม่นหยัง   เฉลยลูกเสือ

    2                              3                              4                1                           6

ขูหยูมาใส่ขาหยา ต้อนแต่นอยู่หว่างขา แก่งหูจะวะ แม่นหยัง   เฉลยคนต่ำหูก

2                 3                         4                      5                     1                    6

มดดำ ควบมดแดงขึ้นแท่น หัวแด่น ฆ่าหัวล้านเหยียบตาย แม่นหยัง    เฉลยคนตีเหล็ก

1                 2          3              4                                     6

แม่นหยัง สามขา ย่างมา หลังคามุงสำลี    เฉลยคนแก่ถือไม้เท้า